Според истражувачите од Австралија, суперкомпјутерот наречен DeepSouth, чие пуштање во употреба е планирано за април 2024 година, ќе може да врши операции на ниво што ќе се приближи до брзината на човечкиот мозок. Овој машински мозок ќе може да изврши дури 228 трилиони операции во секунда.
DeepSouth, првиот суперкомпјутер во светот кој може да симулира мрежи на неврони и синапси на ниво на човечкиот мозок, припаѓа на пристапот познат како невроморфно пресметување, кој има за цел да ги имитира биолошките процеси на човечкиот мозок.
Компјутерот ќе биде сместен во Меѓународниот центар за невроморфни системи на Универзитетот Западен Сиднеј.
Човечкиот мозок е најневеројатната компјутерска машина што ја знаеме. Дистрибуирајќи ја својата компјутерска моќ на милијарди мали единици (неврони) кои меѓусебно комуницираат преку трилиони врски (синапси), мозокот може да им парира на најмоќните суперкомпјутери во светот, додека троши само исто количество енергија како обична сијалица во фрижидер.
Од друга страна, суперкомпјутерите обично заземаат многу простор и бараат големи количини електрична енергија. Најмоќниот суперкомпјутер во светот, Hewlett Packard Enterprise Frontier, може да врши нешто повеќе од квинтилион операции во секунда, зафаќа 680 квадратни метри и бара 22,7 мегавати енергија за да работи.
Нашиот мозок може да изврши ист број операции во секунда користејќи само 20 вати енергија, додека тежи само 1,3-1,4 кг. Невроморфното пресметување, меѓу другото, има за цел да ги отклучи тајните на оваа неверојатна ефикасност.
Невроморфни компјутери – револуција во светот на вештачката интелигенција
Невроморфните компјутери, инспирирани од сложената мрежа на едноставни процесори кои ги имитираат невроните и синапсите на човечкиот мозок, ветуваат револуционерен напредок во светот на вештачката интелигенција. Главната предност на овие машини лежи во нивната вродена способност да вршат „паралелни“ операции, слични на функцијата на невроните и синапсите во мозокот.
Благодарение на едноставноста на извршените пресметки на поединечни неврони и синапси во споредба со традиционалните компјутери, потрошувачката на енергија на овие системи е значително помала. Невроните понекогаш се гледаат како единици за обработка, а синапсите како мемориски единици, но во реалноста тие придонесуваат и за обработката и за складирањето на податоците. Тоа значи дека податоците се веќе лоцирани таму каде што се потребни за пресметка, што ја забрзува обработката на мозокот воопшто, бидејќи нема одвојување помеѓу меморијата и процесорот, што кај класичните (фон Нојман) машини предизвикува забавување.
Покрај DeepSouth, важно е да се спомене и Human Brain Project (HBP), финансиран во рамките на иницијативата на ЕУ, кој беше активен од 2013 до 2023 година и доведе до развој на BrainScaleS, машина лоцирана во Хајделберг, Германија, која ја имитира начинот на кој функционираат невроните и синапсите.
BrainScaleS може да го симулира начинот на кој невроните „палат“, односно начинот на кој електричниот импулс патува по невроните во нашиот мозок. Ова го прави BrainScaleS идеален кандидат за истражување на механиката на когнитивните процеси и, во иднина, механизмите на сериозните невролошки и невродегенеративни болести.
Бидејќи тие се дизајнирани да имитираат вистински мозоци, невроморфните компјутери би можеле да го означат почетокот на пресвртна точка. Нудејќи одржлива и прифатлива компјутерска моќ и овозможувајќи им на истражувачите да ги проценат моделите на невролошки системи, тие се идеална платформа за низа апликации.
Тие имаат потенцијал да го унапредат нашето разбирање за мозокот и да понудат нови пристапи кон вештачката интелигенција.