Океаните страдаат од климатските промени
Прегреаните океани силно го погодуваат морскиот свет и предизвикуваат нов бран на белење на коралите. Анализата се базира на податоци од програмата „Коперник“.
„Коперник“ потврди и дека минатиот месец бил најтоплиот април досега кога станува збор за глобалните температури на воздухот, зголемувајќи ја низата месечни рекорди на 11.
Со децении, океаните се сметаат за спасител од климатските промени. Тие не само што апсорбираат околу четвртина од јаглерод диоксидот што го произведуваат луѓето, туку апсорбираат и околу 90% од вишокот топлина, пишува Би-Би-Си.
Меѓутоа, во текот на изминатата година океаните покажаа најстрашни докази дека се во тешка ситуација, а особено нивните површини се под влијание на топлина. Од март 2023 година, просечната глобална температура на површината на океаните почна сè повеќе да го надминува долгорочниот просек, достигнувајќи ново рекордно високо ниво во август. Претходните месеци не донесоа одмор – нивото на морето достигна нов рекорд на глобален дневен просек од 21,09 степени во февруари и март.
Не само што го соборуваше дневниот рекорд за тој период од годината секој ден од 4 мај 2023 година, туку некои денови разликата беше огромна. Околу 47 дена го надминале рекордот за тој ден во годината за најмалку 0,3 степени. Највисоки рекордни денови беа 23 август 2023 година, 3 јануари 2024 година и 5 јануари 2024 година, кога претходниот максимум беше надминат за околу 0,34 степени.
Огромно влијание врз морскиот живот
Ова антропогено затоплување на океаните има значително влијание врз глобалниот морски живот и може дури и да го промени сезонскиот циклус на температурите на морето. Можеби најзначајната последица од неодамнешното затоплување е масовното белење на коралите на глобално ниво.
Овие клучни океански инкубатори побелуваат и умираат бидејќи водата во која живеат е премногу топла. Тие се суштински елемент на океанскиот екосистем, дом на околу една четвртина од сите морски видови.
Невообичаено топлите мориња, исто така, може да предизвикаат директна штета на едно од најомилените суштества на најстудениот континент – царскиот пингвин. Постојат примери на уривање на морскиот мраз пред да бидат доволно развиени младенчињата и да дојде до масовно давење.
Проблемот со климатските промени е што тие се случуваат пребрзо за еволуцијата да продолжи, велат научниците.
За да ги следат промените во морските популации, истражувачите собираат траги од ДНК од примероците на вода. Некои инвазивни видови напредуваат, вклучувајќи го и асцидијанот за кој се верува дека е роден во Јапонија, кој расте како тепих над морското дно.
Тие го спречуваат растот на родните организми во областите што ги колонизираат. Бидејќи тие напредуваат толку добро во нашата средина, тие би можеле да заземат огромни области на морското дно, велат британските научници.
Се чини дека поинвазивните видови реагираат посилно на глобалното затоплување и зголемувањето на температурата на водата.
Ефектот на Ел Нињо
Еден важен фактор што минатата година ја направи многу влијателна во морињата ширум светот е Ел Нињо, покрај емисиите на гасови произведени од човекот. Ел Нињо носи потопли води на површината на Пацификот. Резултатот е зголемување на глобалниот просек. Ел Нињо се случи во јуни 2023 година, по подолг период на постудени услови во Ла Ниња, што го достигна врвот во декември, иако оттогаш ја губи силата. Сепак, другите океански басени кои обично не се погодени од Ел Нињо, исто така доживуваат рекордни морски топлотни бранови.
Потоплите мориња им даваат дополнителна енергија на тропските бури и тоа може да придонесе за деструктивна сезона на урагани. Сè уште има голема површина на вода во тропскиот Атлантик која е потопла од вообичаено и е главен регион за развој на тропски циклони, велат научниците. Температурата на површината на Атлантикот е речиси еден месец понапред од нормалната во годишниот циклус.
Покрај овие краткорочни влијанија, истражувачите предупредуваат дека ќе има долгорочни последици на кои луѓето ќе мора да се навикнат. На пример, топењето на ледените плочи и затоплувањето на длабоките океани веројатно ќе продолжат да придонесуваат за зголемување на нивото на морето во наредните векови.
Кога зборуваме за климатските промени, ние тежнееме да ги сведеме на промени на површината бидејќи таму живееме. Сепак, длабокиот океан е еден од аспектите на глобалното затоплување што нè осудува на векови и милениуми на климатски промени, велат научниците.
Сепак, ова не е причина да се откажеме од намалувањето на емисиите на штетни гасови – можеме да ја намалиме брзината и степенот на затоплување и зголемувањето на нивото на морето.
