Зениците ја кријат тајната на што и како се сеќаваме?

Големината на зеницата на окото за време на спиењето е клучот за разбирање како и кога мозокот се сеќава на нешто, т.е. формира силни, долгорочни сеќавања, открија истражувачите од Универзитетот Корнел.

Со проучување на глувци со електроди во нивните мозоци и мали камери за следење на очите, истражувачите открија дека новите сеќавања се „ разгледуваат повторно“ и се консолидираат кога зениците се шират за време на подфазата на спиењето НРЕМ. Кога зениците се шират, процесот се повторува за постарите сеќавања, пишува MedicalXpress.

Способноста на мозокот да ги раздвои овие две подфази на спиење со претходно непозната микроструктура го спречува „катастрофалното заборавање“, кога консолидирањето на едната, ја брише другата, постара меморија.

Откритието може да доведе до подобрени техники на меморија кај луѓето, но и да им помогне на компјутерските научници да ги обучат вештачките невронски мрежи за да бидат поефикасни. Студијата, објавена во списанието Nature, ја водеа вонредните професори Азахара Олива и Антонио Фернандез-Руиз.

Во текот на еден месец, група глувци биле научени да извршуваат различни задачи, како што е собирање вода во лавиринт за награда. Потоа во нивните мозоци биле вметнати електроди и пред нивните очи била ставена мала шпионска камера за да се следи динамиката на зеницата. На денот кога глувците учат нова задача и заспиваат, електродите ја следат нивната мозочна активност, а камерата ги следи промените во зениците.

– НРЕМ фазата на спиење е фазата во која се случува вистинското консолидирање на сеќавањата, а таквите моменти се многу, многу кратки периоди кои луѓето не можат ни да ги забележат, траат околу 100 милисекунди. Како мозокот ги распределува овие моменти, кои се многу брзи и кратки, во текот на ноќта? И што го одделува новото знаење кое штотуку пристигнува од знаењето што веќе постои во нашите глави? – рече Олива.

Снимките покажаа дека структурата на спиењето кај глувците повеќе наликува на фазите на спиење кај луѓето отколку што претходно се мислеше. Прекинувајќи го сонот на глувците, научниците успеале да тестираат како и дали научиле одредени задачи.

Кога глувчето влегува во сон НРЕМ, неговите зеници се стегаат и новонаучените задачи и новите сеќавања се реактивираат, но не и претходното знаење. Постарите спомени се реактивираат и интегрираат кога зениците се шират.

– Претпоставуваме дека мозокот има метар кој го одвојува учењето на новите задачи од старото знаење – додаде Олива.