Жените се изложени на поголем ризикод срцеви заболувања

Кардиоваскуларните болести, вклучувајќи ги и срцевите и мозочните удари, се водечка причина за смрт кај двата пола, но жените се соочуваат со посебни предизвици во препознавањето и лекувањето на овие состојби. Иако биолошкиот пол и социјалниот пол значително влијаат на развојот и текот на болеста, медицинските упатства и практики често ги игнорираат овие разлики, што дополнително го загрозува здравјето на жените.

Кардиоваскуларните заболувања се развиваат и се манифестираат различно кај жените и мажите. Еден од клучните фактори е генетската разлика: жените имаат два хромозоми Х, додека мажите имаат по еден Х и по еден Y хромозоми. Оваа генетска разлика не влијае само на половите карактеристики, туку суштински го менува начинот на кој се развиваат и манифестираат кардиоваскуларните болести, пишува Live Science.

Додека мажите обично имаат блокади на големите артерии кои може да се третираат со стентови или бајпас, жените почесто имаат стеснување на повеќе артерии, без целосна блокада. Оваа состојба, позната како неопструктивна коронарна артериска исхемија, предизвикува болка во градите поради намален проток на крв. Оваа форма на болеста не е лесно да се дијагностицира или лекува, што ги става жените во неповолна положба.

Покрај тоа, крвните нивоа на маркери за оштетување на срцето за време на раните фази на срцев удар често се пониски кај жените, што може да доведе до промашена дијагноза. Студиите сугерираат дека разликите во составот на плаките во артериите се клучни: кај мажите плаката почесто пука, додека кај жените еродира, предизвикувајќи различни клинички слики.

Пред менопаузата, жените имаат помал ризик од кардиоваскуларни болести во споредба со мажите на иста возраст, што делумно се припишува на заштитниот ефект на естрогенот. Сепак, по менопаузата, овој ризик драстично се зголемува. Кај жените со дијабетес тип 2, ризикот од срцев удар е еднаков на оној на мажите, дури и пред менопаузата.

Покрај биолошките разлики, социјалните норми и родовите предрасуди играат значајна улога во третманот на кардиоваскуларните заболувања. Истражувањата покажаа дека жените почесто од мажите се соочуваат со предрасудите на здравствените работници, кои често не ги сфаќаат сериозно своите симптоми на кардиоваскуларни болести. На пример, жените со гранични симптоми имаат помала веројатност да добијат напредни дијагностички тестови, како што е артериска слика.

Друг интересен факт е дека повеќето жени не се свесни дека кардиоваскуларните болести се водечка причина за смрт кај жените. Недоволното познавање и свесност за симптомите на срцев удар, кои кај жените често се разликуваат од вообичаените (на пр. болка во градите), може да доведе до доцна барање помош. Кај жените симптомите почесто се манифестираат како гадење, вртоглавица, болка во вилицата и екстремен замор, што го отежнува поставувањето на точна дијагноза.

За жените од малцинските расни и етнички групи, дополнителните предизвици како што се ограничениот пристап до здравствена заштита и социо-економските фактори дополнително ги влошуваат резултатите. Овие жени се изложени на поголем ризик да умрат од срцеви заболувања поради недостаток на ресурси и родова пристрасност.

Разбирањето на родовите разлики е клучно за подобро препознавање и третман на кардиоваскуларните болести. Еден чекор кон намалување на родовите разлики е воведувањето специфични прагови за тестови на крвта, како што се тестовите за тропонин, кои можат попрецизно да ги идентификуваат срцевите удари кај жените и да ги намалат лажно-позитивните резултати кај мажите.

Интересно е што новите иницијативи се фокусираат на подобрување на истражувањето за здравјето на жените. Целта не е само да се разберат причините за разликите, туку и да се развијат персонализирани методи на лекување кои ќе ги подобрат здравствените резултати за сите пациенти.

Здравствените разлики меѓу жените и мажите кај кардиоваскуларните заболувања се значајни и бараат внимание. Биолошките, социјалните и културните фактори се комбинираат за да го обликуваат начинот на кој се развиваат и лекуваат болестите. Истражувањето и новите медицински знаења се клучот за намалување на разликите и подобрување на здравствената заштита за сите, без разлика на полот.