Зошто младите трошат толку многу време на TikTok?

Сè попопуларните платформи со кратки видео содржини, како што се TikTok и Douyin (верзијата на TikTok за кинескиот пазар), собираат огромни маси корисници, особено меѓу младите луѓе кои се привлечени од краткиот и забавен формат. Истражувањето објавено во списанието Computers in Human Behavior сугерира дека постепено растечката популарност на овие платформи носи сериозни ризици, особено за младите луѓе со негативни искуства од детството, пишува PsyPost.

Во примерок од над 11.000 кинески студенти, истражувачите идентификуваа врска помеѓу детската траума и зависноста од овие видео формати, нагласувајќи ја важноста од надминување на стресот и задоволството од животот во спречувањето на таквите зависности.

Студијата спроведена од истражувачи од Универзитетот за геонауки во Вухан, предводена од вонреден професор по психологија Хаи Хуанг, истражува зошто младите луѓе се толку подложни на зависност од кратки видео содржини.

– Во Кина, корисниците на кратки видео формати сега сочинуваат дури 96,4% од вкупната популација на Интернет – рече Хуанг, објаснувајќи го контекстот на студијата и мотивацијата на истражувачкиот тим за анализа на влијанието на детската траума врз однесувањето во дигиталниот свет. 

Со оглед на популарноста на кратки видео содржини, кои дополнително се поттикнуваат со алгоритми за персонализирани препораки за содржина, младите луѓе сè повеќе покажуваат симптоми на зависност, вклучувајќи физички, психолошки и социјални дисфункции.

Во истражувањето учествувале 11.425 кинески студенти од Вухан, со просечна возраст од нешто повеќе од 20 години, рамномерно поделени по пол и академски области. Првиот чекор на тимот беше да собере податоци за детството на учесниците, користејќи прашалник кој покрива различни видови негативни искуства, вклучувајќи занемарување, злоупотреба, семејна дисфункција и изложеност на насилство надвор од домот.

Интересно е тоа што младите со пет или повеќе видови на негативни искуства имале дури 4,7 пати поголем ризик од зависност во споредба со оние без овие искуства. Исто така, истражувачите ја измериле издржливоста на учесниците, односно нивната способност да се прилагодат и да го надминат стресот, како и задоволството од животот со цел да го проценат општиот став кон животот. Конечно, зависноста од кратки видео формати беше оценета со прилагоден прашалник за зависност од Интернет, кој ги испитуваше однесувањата како што се желба, повлекување и тешкотии во намалувањето на времето поминато на платформата.

Анализата на резултатите покажа дека учениците кои поминале низ детска траума, особено оние со искуство на запоставување и злоупотреба, почесто покажуваат знаци на зависност од кратки видео содржини.

– Несаканите искуства од детството, особено оние кои вклучуваат насилство, злоупотреба и запоставување, имаат посилно влијание во споредба со другите видови негативни искуства – рече Хуанг.

Зголемениот ризик дополнително ја нагласува потребата да се разбере оваа врска со цел да се намали веројатноста за развој на зависност во иднина.

Интересно е што издржливоста и задоволството од животот делуваат како заштитни фактори против зависноста од кратки видео формати. Студијата покажува дека студентите со способност да го надминат стресот и задоволството од животот имаат помала веројатност да се свртат кон платформи како TikTok за брзо задоволување и бегство од реалноста. Спротивно на тоа, оние со пониски нивоа на овие особини често користат кратки видео формати како начин да се справат со нерешениот емоционален стрес.

– Од нашите наоди може да се разбере дека неповолните искуства од детството претставуваат значаен фактор на ризик за зависност од кратки видео формати – истакна Хуанг за PsyPost.

Истражувачкиот тим посочува дека превенцијата од детска траума и зајакнувањето на отпорноста и задоволството од животот се клучни фактори за спречување на зависноста од кратки видео формати кај младите. Сепак, авторите предупредуваат дека студијата има ограничувања бидејќи е спроведена со метод на вкрстен пресек, така што не може да докаже причинско-последична врска помеѓу траумата и зависноста.

За подобро да се разбере оваа врска, истражувачите предлагаат идни истражувања кои би го следеле однесувањето на младите во подолг временски период за попрецизно да утврдат како траумата од детството влијае на однесувањето на интернет со текот на времето. Исто така, проширувањето на примерокот за да вклучи помлади поединци и оние надвор од универзитетската средина може да обезбеди посеопфатен увид во тоа како раните животни искуства го обликуваат однесувањето во дигиталната сфера.