Како сме „програмирани“?

Човекот е „програмиран“ да издржи повеќе отколку што може да замисли, потсетува професорката Сара Лоу од Факултетот за јавно здравје Јеил.Студија од 2018 година  објавена во Журналот за личност и социјална психологија вели дека дури и негативното искуство може да биде пат кон напредок.

– Непријатните искуства можат да не натераат да го преиспитаме својот живот и ставови. Тешко е, но вака „животот не е рамен“ и можеме да научиме и дознаеме многу повеќе – вели клиничкиот психолог д-р Ен Мари Ропке.

Психолозите и психијатрите наведуваат дека тешките моменти нема да ги зајакнат сите во иста мера. Можно е одреден број луѓе да развијат длабоки стравови и несигурности, за други нема да има големи промени, но некои луѓе ќе доживеат нешто што засекогаш ќе им го промени животот.

Што е исцелување?

Според некои истражувања, отворените луѓе, луѓето кои сакаат промени, се поспремни за посттрауматски раст. Забележано е дека луѓето кои доживеале особено силно трауматско искуство послободно ги прифаќаат новите можности, се хумористични, се стремат да имаат квалитетни односи со другите луѓе и ги менуваат своите ставови кон духовноста.

– Самото сознание дека растот е возможен и по траума има лековито дејство кај некои луѓе – истакнува Роепке.

Некои луѓе наоѓаат сила со откривање на светот што ние обично не го гледаме. Поезијата, музиката, сликите, книгите, во тие моменти можат да бидат вратата што овозможува влез во дотогаш непознат и прекрасен свет.

На крајот сфаќаме дека сме посилни отколку што мислиме

– Кога ќе доживеете трагедија, најчесто прво помислувате дека немате доволно сила да издржите се што се случува. Бидејќи често немаме избор, на крајот сфаќаме дека сме посилни отколку што мислиме – вели Здравствената психотерапевтка Ејми Морин.

Морин имала 26 години кога станала вдовица. Нејзината мајка починала три години претходно.

– Имаше денови кога се ми изгледаше како ноќна мора. Разбрав дека е сосема нормално да се чувствуваш лошо, но се трудев да работам напорно за да создадам нов живот, без разлика колку беше тешко. Кога страдаме, дури и добронамерните луѓе понекогаш кажуваат погрешни зборови, како „не грижи се толку, пак ќе се омажиш“. Во тие моменти ќе направеше чекор назад, ќе сфатеше дека моето срце и покрај сите тешкотии се уште е на вистинското место – вели Морин.

Тешките моменти во животот се можности да си дозволиме да бидеме храбри. Морин објаснува дека била повлечена личност во детството и младоста, без многу доверба во своите способности.

– Секогаш ми требаше некој да каже: „Да, можеш да го направиш тоа“. Кога се сомневате во себе, секогаш запишете неколку причини зошто сте подготвени да преземете работа или нов потфат. Нека бидат вашите мали потсетници – нагласува Морин.

Малку внимание и еден момент може да започнат нов живот

Во 2013 година, во инцидент на брод, Линдзи Рој за малку ќе го загуби животот. Левата нога и е ампутирана, десната тешко повредена, а оштетено и десното рамо.

Следеа многубројни операции, тешки моменти во животот и долго закрепнување. На крајот на краиштата, Рој нашла сила да се „излезе од инвалидската количка“ на свој начин.

– „Да, ова е страшно, но дали е можно од се да излезе нешто добро?“, постојано се прашував. Помина многу време и ништо не се случуваше, а потоа еден ден мојот четиригодишен син ми ги донесе своите плишани играчки за да се чувствува подобро. Посебно се грижеше за плишана гасеница на која и недостасуваше едната нога – се присетува Рој. Таа додава дека во тој момент сфатила дека нејзиниот син ќе порасне во силна личност, со многу емпатија, човек кој е отворен за различности.

Ваквиот начин на размислување ѝ го променил гледиштето, сега вели дека сфатила дека и нејзиниот живот има многу предности.

– Лесно е да ги фарбаш ноктите кога можеш да ја симнеш ногата – на шега вели Рој.