Искуството на болка е различно кај жените и мажите, но досега никој не успеал да открие зошто. Сепак, научниците од Универзитетот во Аризона ги имаат првите докази за родовите разлики во тоа како се доживува болката. Во една неодамнешна студија објавена во Brain, истражувачите од Универзитетот во Аризона за здравствени науки станаа првите кои ги идентификуваа функционалните полови разлики во ноцицепторите – специјализирани нервни клетки кои произведуваат болка.
И топлиот шпорет и триењето на јаката на кожата изгорена од сонце предизвикуваат одредено искуство на болка
Наодите ја поддржуваат примената на прецизен пристап заснован на медицина кој го смета полот на пациентот како фундаментален за изборот на третман за управување со болка.
– Ова дело е голем напредок во разбирањето како може да се доживее болката кај мажите и кај жените. Резултатите од нашата студија го поддржуваат заклучокот дека ноцицепторите, основните градежни блокови на болката, се различни кај мажите и жените. Ова дава можност за специфично и потенцијално подобро лекување на болката кај мажите и жените, а тоа е она што се обидуваме да го направиме – истакна д-р Френк Порека, директор на истражување во Сеопфатниот центар за болка и зависност на Универзитетот во Аризона.
Д-р Порека и неговиот истражувачки тим ја фокусираа својата студија на ексцитабилноста на ноцицепторните клетки лоцирани во близина на ‘рбетниот мозок во ганглионот на дорзалниот корен. Кога се активираат со оштетување или повреда, ноцицепторите испраќаат сигнал преку ‘рбетниот мозок до мозокот што доведува до перцепција на болка. На пример, допирањето на врел шпорет е стимул со висок интензитет, додека болката предизвикана од триењето на јаката против изгорената кожа на сонце е стимул со низок интензитет, но и двете ситуации предизвикуваат одредена перцепција за болка. Во ситуации на повреда, како што се изгореници од сонце, лековите за ослободување од болка, вклучително и нестероидни антиинфламаторни лекови како што е ибупрофен, делуваат така што го нормализираат прагот за активирање на ноцицепторот, а со тоа ја блокираат болката предизвикана од стимули со низок интензитет, како што е триењето на кошулата.
Научниците открија дека постојат и машки и женски нервни клетки кои предизвикуваат болка
Следејќи ги претходните истражувања за врската помеѓу хроничната болка и спиењето, неочекуваните разлики во перцепцијата на болката меѓу половите го наведоа д-р Порец да избере две супстанции за оваа студија – пролактин и орексин Б. Пролактинот е хормон одговорен за лактација и развој на ткивото на дојката, а орексинот е невротрансмитер кој ви помага да останете будни. Сепак, и пролактинот и орексинот имаат многу други функции кои дури сега се откриваат.
Истражувачкиот тим користел примероци од ткиво од машки и женски глувци за да го тестира ефектот на пролактин и орексин Б на праговите за активирање на ноцицепторите кои можат да овозможат стимули со низок интензитет да предизвикаат болка.
– Она што го откривме е дека кај мажите и жените, она што ги менува ноцицепторните прагови може да биде сосема поинакво. Кога додадовме сензибилизирачки супстанции кои ги намалуваат овие прагови за активирање, откривме дека пролактинот ги сензибилизира само женските, не и машките, а орексинот Б ги сензибилизира само машките, а не женските. Зачудувачки заклучок од овие студии е дека постојат машки ноцицепторни клетки и женски ноцицептори, нешто што никогаш претходно не било препознаено – објасни д-р Порека.
За да се утврди искуството на болката, а со тоа и да се третира, од клучно значење е дали пациентот е жена или маж.
Истражувајќи понатаму, научниците ја блокираа сигнализацијата на пролактин и сигнализацијата на орексин Б и го испитаа ефектот на прагот за активирање на ноцицепторот. Како што се очекуваше, блокирањето на сигнализацијата на пролактин ја намали активацијата на ноцицепторот кај жените и немаше ефект кај мажите, додека блокирањето на сигнализацијата на орексин Б беше ефикасно кај мажите, но не и кај жените.
– Досега се претпоставуваше дека механизмите за возење кои произведуваат болка се исти кај мажите и кај жените. Она што го откривме е дека основните механизми кои водат до перцепција на болка се различни кај машките и женските глувци, како и кај мажите и жените – изјави д-р Порека, според која овие нови наоди укажуваат на нов пристап во лекувањето на болни состојби.
– Го носиме концептот на прецизна медицина, земајќи ја предвид генетиката на пациентот, за да дизајнираме терапија за третман на болка. Најосновната генетска разлика е дали пациентот е машко или женско. И можеби тоа треба да биде првото размислување кога станува збор за лекување на болката – заклучува д-р Порека.