Само неодамна научниците почнаа да го дефинираат „големиот циклус“, како период долг 2,4 милиони, поврзан со усогласувањето на орбитите на Земјата и Марс. Директните докази за постоењето на оваа гравитациска врска меѓу планетите во геолошките податоци на Земјата се малку, но она што го откривме сугерира дека врвот на овој циклус е поврзан со зголеменото сончево зрачење и потопла клима на Земјата.

Циклична појава

Познато е дека другите планети циклично влијаат на траекторијата на орбитата на нашата планета околу Сонцето во редовни интервали, кои денес ги знаеме како циклуси на Миланковиќ и дека се совпаѓаат со појавата и исчезнувањето на ледените доба. Сепак, циклусите на Миланковиќ се многу почести и се појавуваат во рок од десетици илјади години, а се предизвикани од гравитацијата на Јупитер и Сатурн, многу помасивни планети од малиот Марс.

– Гравитационите полиња на планетите во Сончевиот систем се мешаат едно со друго, а оваа реакција, наречена резонанца, ја менува ексцентричноста на планетата, односно мерката на отстапувањето на планетата од кружниот пат на ротација околу Сонцето – вели геофизичарот Дитмар. Милер.

Циклусите на Миланковиќ беа дефинитивно потврдени во 1976 година, кога научниците го утврдија нивното присуство во форма на геолошки записи во седименти на дното на океанот. Дуткевиќ и нејзиниот тим експерти всушност бараа нешто сосема поинакво, промена во длабоките океански струи, без разлика дали стануваат побрзи или побавни, како што климата се загрева. Наглото преминување помеѓу седиментите укажува на побрзо движење на длабоката морска струја, додека постепената акумулација укажува на бавен проток.

Тимот ја базираше својата анализа, објавена во Nature Communications, на 293 примероци од морското дно (примероците се земаат со длабоко дупчење на дното), во кои беа најдени докази за присуството на 387 нагли транзиции во седиментите во текот на претходните 70 милиони години. Додека ги проектирале овие нагли прекини, тие забележале необично групирање – циклус од 2,4 милиони години, што одговара на астрономскиот „голем циклус“ на Земјата и Марс.

Дополнително, линиите на прекин, за кои сега знаеме претставуваат периоди на топла клима, вклучително и термички максимум при преминот од палеоценот во еоценот пред околу 56 милиони години, кога температурата на Земјата се зголемила за 8 степени Целзиусови. Овој максимум се припишува на голем број фактори како грешка во патот на Земјата и комета што поминува, како и можна поврзаност со Марс.

Сето ова претставува неверојатно откритие, особено затоа што теоретските модели и конкретни докази укажуваат дека поради глобалното затоплување и топењето на глечерите, системот одговорен за постоењето на Голфската струја може да исчезне. Затоа научниците веруваа дека потопла глобална клима ќе влијае на помалку длабоката тековна активност во океаните.

Тропски бури и океани

Од друга страна, за време на потопло време, тропските бури се појавуваат почесто, а тие произведуваат подводни струи кои имаат ефект врз седиментот на дното на океанот дури и во најдлабоките делови на океанот. Ова значи дека океаните се уште се поотпорни на глобалното затоплување отколку што се мислеше.

– Податоците од седиментите на океанското дно од пред 65 милиони години укажуваат на тоа дека потоплите океани имаат побрзи и посилни морски струи, што ќе ги спречи океаните да ја изгубат својата динамичност, дури и ако потенцијално би се изгубила циркулацијата на атлантскиот меридијан – заклучил Дуткијевиќ.