Дали мачките навистина не мразат?
Сопствениците на мачки уживаат во соживот со своите преслатки миленичиња, но дали е љубовта возвратена? Или мачките всушност не ги сакаат своите сопственици?
Кучињата чувствуваат безусловна љубов кон своите сопственици, но мачките често се обвинуваат дека не користат за да ги задоволат нивните потреби и не им е важно дали сме живи или не.
Но, дали ова општо верување е вистина?
Има одредена вистина во обвинувањата, пишува Livescience, бидејќи бројни студии пронајдоа докази дека мачките (Felis catus) не ни возраќаат со љубов на ист начин како кучињата и ќе не натераат да работиме напорно за да ја придобиеме нивната наклонетост.
Пет типа пријателства со сопственици на мачки
Во студијата од 2015 година, спроведена за документарниот филм на Би-Би-Си, Мачки против кучиња, научниците анализирале примероци од плунка од 10 мачки и кучиња и откриле дека нивото на хормонот окситоцин се зголемува кај сите животни кога биле галени. Сепак, количината на окситоцин, хормонот на љубовта, беше многу поголема кај кучињата и се зголеми во просек за 57,2% во споредба со само 12% кај мачките.
Во една студија од 2021 година, истражувачите ја разгледаа врската мачка-човек и открија дека настраноста и „незаинтересираноста“ на мачките за дружење се поретки отколку што се очекуваше.
„Мачките формираат блиски емотивни односи со луѓето, но малку се знае за ова“, вели авторот на студијата Даниел Милс, специјалист за однесување на животните на Универзитетот во Линколн. Тој тврди дека видот на врската помеѓу мачката и нејзиниот сопственик е резултат. на динамиката на нивните односи, дружење и карактер.двете страни. Авторите на студијата анкетирале 3.994 сопственици на мачки и идентификувале пет различни односи меѓу нив за да ги утврдат емоционалните врски.
Друштвото на сопствениците и мачките беше сведено на: повремено, на далечина, лежерно, зависно и пријателско, при што повременото дружење, слично на „отворена врска“, беше најтешко, а пријателството – нормално – најтешко. Резултатите биле мешани, при што околу половина од испитаниците биле емотивно „ангажирани“, а другата половина имале поповлечена врска.
„Постои емотивна врска помеѓу мачката и нејзиниот сопственик, особено ако се земе предвид големото време што го поминуваат заедно. Сепак, за приврзаноста на мачката кон нејзиниот сопственик, особено постар, не може да се зборува во на ист начин како и блискоста на кучињата и нивните сопственици“, вели авторката на главната студија и специјалист за однесување на животните, Клер Ричи-Бонот.
Студијата покажа дека мачките можат да формираат социјални односи со луѓето, но тоа зависи од емоционалниот „влог“ на сопственикот и дали на мачките им е дозволено да бидат независни колку што им одговара.
Мачките се поблиску до нивните сопственици кои можат да го „прочитаат“ нивното однесување
Друга студија од 2019 година објави докази за врска со сопственик на мачка, истакнувајќи дека во споредба со кучињата, бил потребен поголем напор од сопственикот за да се изгради оваа врска. Претходна студија во 2008 година покажа дека крвниот притисок на мачките се зголемува кога ќе се сретнат со луѓе со кои се поврзуваат. Се претпоставува дека зголемениот пулс на мачката е резултат на возбуда или исчекување на задоволство.
„Типот на врската на мачката и нејзиниот сопственик зависи од нивото на емоционална „инвестиција“ на сопственикот во мачката и нејзината дружељубивост“, вели Ричи-Бонот. „Но, постојат и други фактори, како што се карактерот на мачката, нејзината социјализација и начинот на кој тие живеат (внатре/надвор).
Споменатата студија од 2021 година покажа дека мачките градат блиски односи со сопствениците кои можат да ги „прочитаат“ нивните суптилни знаци на однесување. Мачките не сакаат многу да се туркаат врз нив и ќе станат непријателски настроени или ќе избегнуваат луѓе кои принудуваат интеракции.
„Резултатите од истражувањето покажуваат дека мачките претпочитаат „галење без допир“, вели авторката на студијата Лорен Финка, специјалист за однесување и благосостојба на мачките на Универзитетот Нотингем Трент. Некои мачки понекогаш не поднесуваат допирање, а тоа понекогаш е тешко за сопствениците“.
Додека кучето било првото животно што било припитомено пред најмалку 23.000 години, припитомувањето на мачката се случило многу подоцна, кога им се „додворувала“ на фармерите од античка Анадолија, ловејќи ги глодарите кои им нанесувале штета.
