Дали социјалните мрежи предизвикуваат депресија кај децата и младите?
Појавата и големата популарност на социјалните мрежи доведе многу луѓе да мислат дека нивната употреба е поврзана со депресија кај децата и младите, а тим норвешки научници веруваат дека откриле дали постои или не постои врска.
„Присуството на анксиозност и депресија е зголемено. Како и користење на социјалните мрежи. Поради ова, многу луѓе веруваат дека постои поврзаност помеѓу двата феномени“, вели Сиља Стејнбек, професорка на Катедрата за психологија на Норвешкиот универзитет за наука и технологија (NTNU), пренесува EurekAlert!
Сепак, тоа не е случај, ако резултатите од студијата „Однесување на социјалните мрежи и симптоми на анксиозност и депресија. Кохортна студија во четири бранови на возраст од 10-16″.
Во еден истражувачки процес во Трондхајм, научниците шест години следеле 800 деца од тој град за да ја воспостават врската помеѓу социјалните мрежи и развојот на симптоми на ментална болест.
– Собиравме податоци секоја втора година, од 10-та до 16-та година на детето. Ова ни овозможи да го следиме преминот од детството во адолесценцијата. Симптомите на анксиозност и депресија ги идентификувавме преку дијагностички интервјуа и со децата и со нивните родители – објасни Штајнбек.
Резултатите од студијата беа исти и за момчиња и за девојчиња. Резултатите биле исти без разлика дали децата објавувале објави и слики на социјалните мрежи или само ги лајкувале и коментирале. Почестата употреба на социјалните мрежи не доведе до повеќе симптоми на анксиозност и депресија, се вели во соопштението на научниците.
Различни студии во последниве години ја следат врската помеѓу користењето на социјалните мрежи од страна на децата и нивното ментално здравје. Некои студии покажаа дека социјалните мрежи го подобруваат менталното здравје, други имаат негативно влијание. Сепак, врската на воспоставените односи е многу слаба, смета Штајнбек.
– Менталното здравје често е многу лабаво дефинирано во студиите и опфаќа сè, од самодоверба до депресија. Податоците обично се собираат преку прашалници. Не е јасно што точно се мери и фокусот често беше на фреквенцијата, т.е. за тоа колку време младите поминуваат на социјалните мрежи. Следејќи ги истите теми низ годините, бележејќи ги симптомите на менталните болести преку долготрајни интервјуа и анкети на социјалните мрежи, нашето истражување ни овозможи подетален приказ и даде подобра слика за поврзаноста на двата феномени – рече Стајнбек.
Претходните студии покажаа дека само пет проценти од младите во Норвешка страдаат од депресија. Бројката е уште помала кога се во прашање децата. Едно од десет деца имало некои симптоми кои укажуваат на анксиозност барем еднаш на возраст меѓу четири и 14 години.
– Тоа што младите ги користат социјалните мрежи е тема која често предизвикува силни емоции и постои голема загриженост и кај родителите и кај стручните лица. Се надеваме дека ќе придонесеме за она што е познато за влијанието на социјалните мрежи врз развојот на младите луѓе и нивната способност да функционираат во општеството. Кој е особено ранлив? Кој има корист од социјалните мрежи? Дали е важно како се користат социјалните мрежи – рече таа.
Стајнбек и нејзините колеги претходно открија дека девојките кои лајкуваат и коментираат на туѓи објави на социјалните мрежи со текот на времето развиваат полоша слика за телото, но тоа не е случај за момчињата. Објавувањето на сопствените слики немаше ефект врз самодовербата ниту кај момчињата ниту кај девојчињата. Во текот на следните неколку години, истражувачите исто така ќе испитаат како различните искуства на социјалните мрежи, како што се сајбер малтретирањето и објавувањето голи слики, влијаат на младите во развој.
– Нашата студија откри дека без оглед на тоа дали Кари или Кнут сакаат или објавуваат слики на Инстаграм или Снепчет, тие не се изложени на поголем ризик да развијат симптоми на анксиозност и депресија. Тоа не значи дека немаат негативни искуства на социјалните мрежи или дека не се чувствуваат како зависни од нив или исклучени. Некои се особено чувствителни и тие се оние кои треба да се идентификуваат – рече Штајнбек.
Таа додаде дека социјалните мрежи имаат и добри страни бидејќи се раѓаат заедници и чувство на припадност, лесно е да се остане во контакт со семејството и пријателите, а особено се корисни за осамените млади луѓе.
