Широко користените антидепресиви предизвикуваат „емоционално отупување“, според истражувањето кое нуди нови сознанија за тоа како лековите можат да делуваат и какви се нивните потенцијални несакани ефекти.
Истражувањето, кое беше спроведено врз волонтери во текот на три недели, покажа дека „отупувањето“ со негативни емоции може да биде дел од начинот на кој лековите им помагаат на луѓето да се опорават од депресија. Но, исто така може да разјасни и еден заеднички несакан ефект.
Овие лекови одземаат дел од емоционалната болка што ја чувствуваат луѓето во депресија, но за жал изгледа дека одземаат и дел од уживањето“, вели професорката Барбара Сахакијан од Универзитетот во Кембриџ, една од авторите на студијата.
Таа вели дека наодите може да им помогнат на пациентите да направат подобар избор на лекови, но забележува дека „нема сомнеж дека антидепресивите се корисни“ за многу пациенти.
Според Националната здравствена служба (NHS), на повеќе од 8,3 милиони пациенти во Англија им бил препишан антидепресив во 2021-2022 година. SSRI лековите се меѓу најшироко користените и се ефикасни кај повеќето пациенти, иако не сите.
Некои луѓе кои ги земаат овие лекови велат дека се чувствуваат емоционално вкочанети или дека повеќе не уживаат во нештата, а една студија сугерира дека тоа се однесува на 40 до 60 проценти од оние кои ги земаат.
Сепак, долго време не беше јасно дали овој симптом е несакан ефект на лекот или еден од симптомите на депресија. Најновото истражување сугерира дека самата оваа дрога може да предизвика емоционална вкочанетост.
Студијата, објавена во списанието Невропсихофармакологија, опфатила 66 волонтери на кои им бил даден лекот SSRI есциталопрам или плацебо во период од најмалку 21 ден пред да направат серија на когнитивни тестови. Во речиси сите тестови, вклучително и оние за проценка на вниманието и меморијата, се покажа дека лекот нема ефект.
„Оваа дрога нема негативно влијание врз когнитивните способности – и од таа гледна точка е многу добра“, вели Сахакијан.
Меѓутоа, луѓето кои земале SSRI имале послаб одговор кога училе да комуницираат со нивната околина, што бара од нив да одговорат на позитивни или негативни повратни информации.
На учесниците им беа прикажани две опции на екранот, А и Б. Ако го изберат А, резултатот е награда четири од пет пати, додека за опцијата Б, награда следи само еден од пет пати. По неколку обиди, луѓето учат да ја избираат опцијата А. Потоа периодично се менуваа можностите на опциите А и Б и од учесниците беше побарано да ги научат новите правила. Групата SSRI беше, во просек, значително побавна во одговорот на овие промени. Сахакијан вели дека овие наоди може да бидат корисни за пациентите.
„На некои луѓе може да им се понудат различни видови на третмани, посебно ако не дошле во болница поради сериозна болест“, заклучува таа.